روایتی از مصائب تولید دارو در فاکتور 8

به بهانه پخش مجموعه تلویزیونی «فاکتور 8» از آی‌فیلم فارسی، نگاهی به ویژگی‌های این سریال ساخته رضا کریمی انداخته‌ایم. 

به گزارش آی‌فیلم، انتخاب سریال «فاكتور 8» برای نمایش از آنتن شبکه آی‌فیلم با توجه به سوژه سریال و شرایط اجتماعی موجود و مسئله کرونا، تمهید هوشمندانه‌ای است. اکنون که بحث واکسن و تولید آن در جامعه داغ است، همچنین با توجه به مسائل مربوط به تحریم، گرانی و مافیای دارو که در ماه‌های اخیر با اخبار و حاشیه‌هایی همراه بوده، بازپخش این سریال می تواند با پیش‌زمینه و پیش‌آگاهی موجود، چالش‌های این بخش را در دل یک درام روایت کند و از این حیث تاثیر بیشتری بر مخاطب داشته باشد. به ویژه تلاش دانشمندان ایرانی برای کشف و تولید واکسن کرونا می‌تواند با قصه این مجموعه مماس باشد.

دكتر مائده ايرانمنش (ستاره اسكندری) با مدرك فوق تخصصی خون، پزشك بيماران هموفيلی است كه عاشقانه با بيمارانش كار می‌كند. پسر 6 ساله او بيمار و ناقل همين بيماری است، به همين دليل او با انگيزه بسيار تحقيقات گسترده‌ای در زمينه توليد فاكتور 8 انجام داده است. بر همين اساس، او در يك كنگره بين‌المللی مقاله‌ای ارائه می‌كند كه به‌عنوان مقاله برگزيده انتخاب می‌شود. دكتر ايرانمنش بعد از موفقيت در اين كنگره بين‌المللی، در مصاحبه‌ای با شبكه خبری خارجی ادعا كرده است كه اگر امكانات لازم در اختيار او گذاشته شود، می‌تواند در قالب يك پروژه «فاكتور 8» را مطابق با بالاترين استانداردهای جهانی و با قيمتی به مراتب ارزان‌تر در كشور توليد كند به طوری که علاوه بر تامين نياز داخلی حتی برای صادرات نيز در نظر گرفته شود.

«فاکتور 8» مسئله مافیای دارو را در دل یک درام خانوادگی روایت می‌کند و این پیوند می‌تواند با گره زدن مسائل اجتماعی به سویه‌‍‌های عاطفی قصه، عمق دراماتیک بیشتری به داستان ببخشد و آن را به تجربه ملموس‌تری بدل کند. ضمن این که نوعی شفاف سازی و رمزگشایی در ارتباط با صنعت تولید دارو و مسائل و چالش‌های آن در بستر قصه صورت می گیرد که واجد نقد اجتماعی است.

گرچه ممکن است درک برخی مناسبات و رمز و رازهای نهفته در مسائل مافیایی دارو در قصه برای برخی مخاطبان سخت باشد؛ اما موقعیت و ساختار قصه شبیه به درام‌های پلیسی است و تعلیق و فراز و نشیب‌های برساخته آن می تواند مخاطب را درگیر ماجراجویی نهفته در آن کند و شناخت نقادانه‌ای از سوژه به دست دهد.

 با این حال، سریال «فاکتور 8» به واسطه سوژه علمی و پزشکی خود ممکن است واجد برخی دافعه‌های دراماتیک برای مخاطبی باشد که کمتر با این جنس قصه‌ها و موقعیت‌ها مواجه شده یا به اصلاح قصه خشک و خسته کننده داشته باشد اما روایت و بازنمایی این سوژه در دل یک ژانر پلیسی و معمایی کمک می‌کند تا مخاطب ابتدا درگیر این فضا و حال و هوای پلیسی قصه شود و از پس آن به سویه‌های علمی و اجتماعی سوژه فکر کند. به همین دلیل شاید تماشای این سریال اکنون و در بازپخش آن که جامعه یک فضای کرونایی و مسائل آن را تجربه کرده قابل فهم‌تر است و در واقع مصداق اجتماعی پیدا کرده است. از سوی دیگر این سریال می‌تواند تصویری از بخشی از پزشکان و داروسازان کشور را هم بازنمایی کند.

در این مجموعه مخاطب با فرایند دشوار کار علمی و تولید دارو در کشور آشنا می‌شود، ضمن اینکه زندگی شخصی یک پزشک به‌عنوان قهرمان داستان به موازات و در ارتباط با این فرایند تعریف می‌شود. همچنین مردم با تماشای این مجموعه هم با چالش‌ها و مسائل و پیچیدگی‌های تولید دارو و اهمیت و ضرورت آن آشنا می‌شوند و هم اینکه به این واسطه اعتبار مشاغل پزشکی و خدماتی که این حرفه ارائه می‌دهد، روشن‌تر می‌شود. به خصوص اینکه در چند ماه گذشته مخاطب به شکل ملموس و عینی‌تری خدمات و برکات کار پزشکان و داروسازان و پرستاران را در مقابله با کرونا درک کرده است. برجسته بودن موقعیت پزشک زن در این مجموعه که در واقع قهرمان قصه است، در کنار سویه‌های مادرانگی‌اش یکی دیگر از امتیازهای آن است که هم نقش پزشکان زن را برجسته کرده و هم به نفی هویت مادرانه آنها نپرداخته است.

دکتر ایرانمنش تلاش می‌کند هم پزشکی حاذق و وظیفه شناس و محقق باشد و هم مادری فداکاری. پزشکی که متخصص بیماران هموفیلی است و مادری است که پسری مبتلا به هموفیلی دارد.

واقعیت این است که سریال «فاکتور 8» از حیث مضمونی در دو ساحت به موازی هم حرکت می‌کند یا به عبارت دیگر دو محور دارد. یک محور قصه زندگی یک زن و مادر پزشک است که فرزندی بیمار دارد و دوم مسائل اجتماعی و اقتصادی مربوط به تولید دارو در کشور و چالش‌های پیرامونی آن. اما آنچه سویه دوم قصه را در بازپخش مهم‌تر کرد مماس بودن آن با دغدغه‌های عمومی جامعه درباره تولید واکسن کرونا و اهمیت آن است. حالا یک زمینه قدرتمند اجتماعی مثل کرونا و نگرانی از آن وجود دارد که پخش و تماشای این سریال را اثربخش‌تر می‌کند.

سیدرضا صائمی

بیشتر بخوانید:

آنچه در اولین قسمت فاکتور۸ می‌بینید

هرآنچه درباره «فاکتور ۸» باید بدانید

آی‌فیلم سریال «فاکتور 8» را پخش می‌کند

ا.ا/ ا.ز