محمد گلریز درباره موسیقی انقلابی و جای خالی آن در جشنواره موسیقی فجر با آی‌فیلم به گفت‌وگو پرداخت.
وقتی نام محمد گلریز را می‌شنویم یاد سرود «خجسته باد این پیروزی» می‌افتیم، اما او سرودهای انقلابی فراوانی خوانده است. او یكی از خوانندگان برتر دوران دفاع مقدس است و صدایش به عنوان میراث شفاهی ایران در سازمان میراث فرهنگ ثبت شده است. او در سال‌های جنگ تصمیم گرفت به جبهه برود و به صورت حضوری به اجرای برنامه بپردازد. این هنرمند بهترین خاطرات زندگی‌اش را از روزهای حضورش در جبهه‌ها دارد. گلریز برای آهنگ «شهید مطهر» خدمت امام راحل رسید و پس از دیدار با ایشان و تشویق‌های امام (ره) با انرژی دو چندان به خلق سرودهای انقلابی بیشتری پرداخت.
این روزها که جشنواره موسیقی فجر در حال برگزاری است، به سراغ وی رفتیم تا از جشنواره و جای خالی موسیقی انقلابی در جشنواره‌ای که به نام فجر مزین شده است، بپرسیم. در ادامه گفت‌وگوی آی‌فیلم با محمد گلریز را می‌خوانید:
آی‌فیلم: آقای گلریز چه شد که شما صدایتان را در راه موسیقی انقلاب گذاشتید؟
گلریز: من از سال 1352 کارم را در رادیو آغاز کردم و در رادیو و برنامه‌ای به نام «گلچین هفته» شرکت کردم و از آنجا پا به عرصه خوانندگی گذاشتم و باید بگویم ردیف‌های آواز ایرانی را نزد پدر و سپس نزد استاد مرحوم ادیب خوانساری یاد گرفتم.
در سال 57 به اتفاق علی راغب و حمید سبزواری مجتبی میرزاده به صورت مشترك، آثار انقلابی را تولید کردیم. با ورود امام خمینی (ره) در بهشت زهرا همراه با گروهی «سرود برخیز» را اجرا كردیم و زمانی که انقلاب شد نزدیک به بیست ساعت کار می‌کردیم زیرا خواننده انقلابی وجود نداشت و باید کم و کاستی‌ها را در این زمینه جبران می‌کردیم و من با تمام عشق و علاقه وارد عرصه موسیقی انقلابی شدم.
آی‌فیلم: موسیقی دوران انقلاب، با وجود درون مایه خاصی که داشتند، بسیار مورد استقبال قرار می‌گرفتند و به آثار ماندگاری تبدیل شدند و شما از نسلی بودید که موسیقی انقلاب را شکل دادید.
گلریز: زمانی که انقلاب شد ما الگوی خاصی برای اجرای سرودهای انقلابی نداشتیم و خود من سرودهای انقلابی را از شرکت در راهپیمایی مردم الهام می‌گرفتم و شکل گیری این نوع از موسیقی خودجوش و از دل مردم بود و این سرودها و این سبک موسیقی نمادی از نمادهای انقلاب اسلامی ایران بود و همان موقع هم كه ما این شعر را تنظیم می‌كردیم، به دلیل فضا و درون‌مایه آن، شور انقلابی همه جا را فرا می‌گرفت و این شور به مردم هم منتقل شد.
آی‌فیلم: شما بیشتر کارهای خود را با مرحوم سبزواری انجام دادید.از این همکاری برایمان بگویید.
گلریز: بله.تقریبا سروده‌هایی که من آوازخوانی آن را انجام دادم، حاصل تفکر و اندیشه استاد حمید سبزواری بوده که بحق، پدر شعر انقلاب بوده و هستند. ما چند ماه پیش از انقلاب اسلامی، بعد از آن آشنایی اولیه خیلی سریع بسیاری از کارها را شروع کردیم به تنظیم کردن، به نحوی که وقتی انقلاب پیروز شد، ما آهنگ‌هایی را داشتیم و آن‌ها را به مردم ارائه می‌کردیم.می‌توان گفت به‌طور قطع مهم‌ترین شخصیت خود استاد حمید سبزواری است که اساسا اگر اسم او نباشد، حرف زدن از سرودهای انقلابی بی‌معنی است و او را باید پدر شعر انقلاب نامید.
آی‌فیلم: آقای گلریز با وجود اینکه این موسیقی در زمان انقلاب مورد استقبال قرار گرفت اما رفته رفته حضورش کمرنگ‌تر شد و جای خالی آن در بسیاری از جشنواره‌ها از جمله جشنواره موسیقی فجر دیده می‌شود.
گلریز: موسیقی انقلاب همپای زمانه خودش حرکت می‌کند و در تحولات اجتماعی- سیاسی حضور دارد و اکنون نیز سرودهای انقلابی که نسل جدید آن‌ها را انجام می‌دهند مورد استقبال قرار می‌گیرد اما در مورد جشنواره فجر باید بگویم که متاسفانه فقط فجر بر روی اسم این جشنواره است و گویا یادشان رفته است که این نام به چه دلیل است و یا هدف اصلی برگزاری این جشنواره ها چیست. من نمی گویم که موسیقی روز وجود نداشته باشد اما می گویم که در کنار این موسیقی، باید از فرهنگ و نظام انقلابی کشورمان دفاع کنیم و از این جهت لازم است که موسیقی انقلابی نیز داشته باشیم و از عنوان این جشنواره باید به فکر این باشم که در بخشی از آن خاطره های دهه فجر را باید در ذهن مخاطبان یادآوری کند. برای یادآوری خاطره های دهه فجر تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی، در جشنواره ای مانند جشنواره موسیقی فجر باید کنسرت هایی برگزار شود که مردم با شنیدن آن ها به یاد فداکاری ها و از خود گذشتگی های همه مردم ایران که برای انقلاب اسلامی تلاش کرده اند و همچنین شهیدان بزرگواری که در این مسیر جان خود را فدا کردند، بیفتند. و زمانی که از عنوان «فجر» برای یک جشنواره موسیقایی استفاده می شود باید بخشی از آن را به اجرای موسیقی ویژه انقلاب و فجر اختصاص دهند. جامعه ما در شرایط کنونی در معرض فرهنگ ها و موسیقی های مبتذل قرار گرفته است و می‌شود با کمک جشنواره‌هایی مانند جشنواره موسیقی فجر فرهنگ اصلی خودمان را نشان دهیم و در شرایط فعلی اگر ما تولید موسیقی اصیل نداشته باشیم، موسیقی های بی محتوا بیش از پیش فراگیری پیدا می کنند و جوان های ما به سمت چنین موسیقی و سپس الگوبرداری از شیوه رفتاری خواننده های مورد نظر، کشیده می شوند. بهتر است نام فجر را از جشنواره موسیقی فجر بردارند؛ موسیقی فجر به نام انقلاب و به کام دیگران است.
ه خ / س م
