خراسان جنوبی

«ارگ کلاه فرنگی» یکی از آثار تاریخی شهر بیرجند است. این بنا در دوره‌ی قاجار و بین سال‌های 1264 تا 1313 هجری قمری ساخته شده و در محل استانداری خراسان جنوبی واقع است.

این عمارت در گذشته به نام‌های دیگری همچون ارگ حسام الدوله ، قصر بی بی عروس و ارگ سرکار نیز خوانده می‌شد.

«ارگ کلاه فرنگی» بیرجند در ۶ طبقه و به سبک زیگورات ساخته شده و از بناهای شاخص بیرجند به شمار می‌آید. از ۶ طبقه‌ی این بنا تنها ۲ طبقه‌ی آن دارای کاربری است و سایر طبقات تنها به منظور فرم بخشی ساخته شده‌اند. این ارگ به شکل شش ضلعى و در رأس به شکل مخروط و به رنگ سفید ساخته شده و مصالح آن از گل، آجر، آهک و ساروج است.

صرف نظر از فرم زیگوراتی، ارگ در بخش همکف کامل‌ترین نقشه و فضاسازی را داراست و قسمت ورودی ارگ جلوتر از طبقه‌ی همکف ایجاد شده که با چندین قوس طاق‌های زیبایی را در بنا به وجود آورده است.

این بنا از سوی سازمان میراث فرهنگی به عنوان یک اثر ملی به ثبت رسیده است.

ه ص / س م